پس از اعلام وزارت امور خارجه عمان مبنی بر تبادل زندانی میان بلژیک و ایران، این دو کشور از آزادی الیویه وندکاستیل، امدادگر بلژیکی محبوس در زندان‌های جمهوری اسلامی و اسدالله اسدی، دیپلمات محکوم به تروریسم و زندانی در بلژیک خبر دادند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، روز جمعه پنجم خرداد در توییتی نوشت که اسدالله اسدی، دیپلمات محکوم شده ایرانی، آزاد شده و در راه بازگشت به ایران است.
هم‌زمان، نخست‌وزیر بلژیک اعلام کرد الیویه وندکاستیل، امدادگر بلژیکی محبوس در زندان‌های جمهوری اسلامی آزاد شده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، نخست‌وزیر بلژیک گفت: «اولیویه ۴۵۵ روز را در شرایط غیرقابل تحمل در زندان تهران گذراند در حالی که بی‌گناه بود.»
او افزود: «اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، عصر امروز او با ما اینجا خواهد بود. بالاخره آزاد شد.»
اولیویه وندکاستیل، امدادگر بلژیکی که در ایران به زندان طولانی مدت محکوم شد، بهمن ۱۴۰۰ در ایران بازداشت شد. او مدتی به عنوان مدیر برنامه «شورای پناهندگان» که یک نهاد نروژی است، در ایران کار کرده بود.
وزارت امور خارجه عمان روز جمعه پنجم خرداد اعلام کرد بلژیک و ایران با میانجی‌گری این کشور به توافقی برای مبادله زندانیان با یکدیگر دست یافته‌اند و بر اساس این توافق، زندانیان دو طرف آزاد و روز جمعه از تهران و بروکسل به مسقط منتقل شدند تا برای بازگشت به کشورهای خود آماده شوند.
مبادله زندانیان بین ایران و بلژیک دو روز پیش از سفر هيثم بن طارق، سلطان عمان به تهران انجام شده است.
پیش از این گزارش‌هایی درباره احتمال مبادله اسدالله اسدی، دیپلمات محکوم شده جمهوری اسلامی با الیویه وندکاستیل مطرح شده بود.
رها شدن این امدادگر از بند جمهوری اسلامی در شرایطی است که درخواست‌ها برای آزادی او در ماه‌های اخیر تشدید شده بود.
پیش از این دخترخوانده او در اقدامی نمادین و در اعتراض به بازداشت و حبس پدرخوانده‌اش، خود را در سلول کوچکی در جنوب بلژیک حبس کرد.
هدف از این اعتراض نمادین برجسته کردن بدرفتاری‌هایی بود که با این امدادگر بلژیکی زندانی در ایران شده است.
همان زمان، حاجا لحبیب، وزیر امور خارجه بلژیک گفته بود که در تماس تلفنی با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود، نسبت به شرایط حبس این شهروند بلژیکی اعتراض کرده و خواهان انتقال او به کشورش شده است.
دی ماه سال گذشته خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضاییه، نوشت که این امدادگر بلژیکی متهم به چهار اتهام «جاسوسی، همکاری با آمریکا علیه ایران، قاچاق ارز به مبلغ ۵۰۰ هزار دلار و پولشویی» است.
پیش از این و با امضای توافق‌نامه تبادل زندانی میان تهران و بروکسل، گمانه‌زنی‌هایی درباره احتمال مبادله این امدادگر بلژیکی با اسدالله اسدی، دیپلمات محکوم شده جمهوری اسلامی در بلژیک مطرح شد.
اسدالله اسدی، دبیر سوم سفارت جمهوری اسلامی در وین، تیر ماه سال ۹۷ به اتهام تلاش برای بمب‌گذاری در گردهمایی سازمان مجاهدین خلق در فرانسه بازداشت و در بهمن ۹۹ در دادگاه بلژیک به ۲۰ سال زندان محکوم شد.
او در دادگاه حاضر نشد و پس از صدور این حکم هم درخواست تجدیدنظر نکرد.
پیش از این، احتمال آزادی اسدی موجی از خشم و اعتراض را در میان مخالفان جمهوری اسلامی برانگیخت. همچنین در میان سیاستمداران غربی نیز این موضوع واکنش داشت.
سال گذشته، ۲۱ وزیر پیشین اروپایی از کشورهای مختلف این قاره در نامه مشترکی به نخست‌وزیر بلژیک نسبت به احتمال انتقال اسدالله اسدی به ایران هشدار دادند.