گزارش سالانه تازه‌ای که از سوی خانه آزادی (Freedom House) منتشر شده نشان می‌دهد ایران در میان ۷۰ کشور مورد بررسی، شاهد بیشترین کاهش در شاخص آزادی‌های اینترنت بوده است.

در این مطالعه که کشورهای مختلف را در بازه ژوئن ۲۰۲۲ تا می‌ ۲۰۲۳ در زمینه‌هایی مانند موانع دسترسی به اینترنت، محدودیت محتوا و نقض حقوق کاربران بررسی کرده، ایران با پنج پله سقوط نسبت به سال گذشته در جایگاه سومین کشور محدود از نظر دسترسی آزاد به اینترنت قرار دارد.

فیلیپین، بلاروس، کاستاریکا و نیکاراگوئه پس از ایران شاهد بیشترین سقوط در این شاخص بوده‌اند.

در این رتبه‌بندی، چین در جایگاه اول کشورهای دارای اینترنت محدود قرار دارد و میانمار و روسیه در رده دوم و چهارم قرار گرفته‌اند.

چین نهمین سال است که در قعر فهرست آزادی‌های اینترنت قرار می‌گیرد.

خانه آزادی تاکید کرده است حکومت‌های خودکامه ایران و میانمار از جمله معدود کشورهایی هستند که شهروندان خود را به دلیل فعالیت‌های آن‌ها در فضای اینترنت به اعدام محکوم می‌کنند.

وضعیت خاورمیانه در قیاس با دیگر مناطق جهان در این رابطه بحرانی‌تر است.

بررسی رفتار حکومت‌های مستبد نشان می‌دهد سرکوب آزادی بیان در فضای آنلاین به یک روال عادی در مرزهای جغرافیایی و دیجیتال آن‌ها بدل شده است.

تمام کشورهای حاضر در قعر این فهرست، سابقه‌ای تیره و طولانی در زمینه بازداشت و حبس شهروندان به دلایلی مانند اظهارنظر عادی در محیط آنلاین دارند.

در مقابل اما دو کشور ایسلند و استونی به‌عنوان بهترین کشورها در زمینه آزادی‌های اینترنت در صدر فهرست خانه آزادی قرار گرفته‌اند.

این پنجمین سالی است که ایسلند بیشترین امتیاز را در این زمینه به خود اختصاص می‌دهد.

نویسندگان گزارش خانه آزادی همچنین نسبت به سوءاستفاده از ابزارهای هوش مصنوعی از سوی حکومت‌هایی با فضای سیاسی بسته ابزار نگرانی کردند.

به گفته آن‌ها، مقرون به صرفه بودن و دسترسی ساده به این ابزارها باعث می‌شود گروه‌های طرفدار حکومت بتوانند با آسودگی بیشتری به تولید محتوای دروغ‌ در شبکه‌های اجتماعی بپردازند.

رییس این سازمان مردم‌نهاد از دولت‌های دموکراتیک درخواست کرده تا با بهبود مقررات فعلی در زمینه هوش مصنوعی، مکانیسم‌های بهتری را برای نظارت بر این حوزه ایجاد کنند.