بیزنس اینسایدر گزارش کرد روسیه ممکن است با استناد به پایان محدودیتهای موشکی جمهوری اسلامی بر اساس یکی از بندهای برجام، برای ادامه حملات خود به اوکراین از موشکهای بالیستیک ساخت ایران استفاده کند. این اقدام احتمالی روسیه عواقبی جدی برای امنیت اوکراین به همراه خواهد داشت.
به گزارش بیزنس اینسایدر در روز سهشنبه ۳۰ آبان، روسیه خود را برای انجام حملات موشکی و پهپادی به زیرساختهای نظامی و غیرنظامی اوکراین در زمستان ۲۰۲۴ آماده میکند.
در این گزارش آمده است روسیه خود به تولید موشک و پهپاد ادامه میدهد اما با توجه به ادامه جنگ و حملات مستمر ارتش روسیه به خاک اوکراین، ذخایر موشکی و پهپادی این کشور به شدت کاهش یافته است.
توافق برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) شامل یک سری از لغو محدودیتها موسوم به بندهای غروب است که بر اساس آن، قرار بود محدودیتهای موشکی علیه جمهوری اسلامی در روز ۱۸ اکتبر (۲۶ مهر)، موسوم به روز انتقال برجام کنار گذاشته شود اما شورای اتحادیه اروپا روز ۲۵ مهر با انتشار بیانیهای اعلام کرد اقدامهای محدود کننده علیه جمهوری اسلامی را ذیل تحریمهای منع اشاعه پس از روز انتقال برجام حفظ میکند.
در این بیانیه آمده است طبق ارزیابی شورای اروپا دلایل معتبری برای خودداری از لغو این محدودیتها بر اساس آنچه در برجام پیشبینی شده بود وجود دارد.
بر اساس تصمیم شورای اروپا، تحریمهایی که در ابتدا از سوی سازمان ملل متحد علیه افراد و نهادهای دخیل در فعالیتهای مرتبط با توسعه موشکهای هستهای یا بالیستیک جمهوری اسلامی یا افراد و نهادهای وابسته به سپاه پاسداران وضع شده بود، همچنان به قوت خود باقی میمانند.
در مقابل، تهران و مسکو با استقبال از فرا رسیدن روز انتقال برجام تاکید کردند دیگر محدودیتی برای فعالیتهای موشکی جمهوری اسلامی وجود ندارد.
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی روز ۲۶ مهر اعلام کرد: «از این تاریخ هیچ محدودیتی در حوزه نقل و انتقال اقلام، خدمات و فنآوریهای موشکی به/از جمهوری اسلامی ایران وجود نخواهد داشت.»
وزارت امور خارجه روسیه نیز روز ۲۵ مهر در بیانیهای اعلام کرد مراودات موشکی میان تهران و مسکو دیگر نیازی به تایید شورای امنیت ندارد.
هر چند گمانهزنیها از احتمال همکاری موشکی تهران و مسکو حکایت دارد اما بسیاری به استفاده احتمالی روسیه از موشکهای بالیستیک ساخت ایران با دیده تردید مینگرند.
آنتون مارداسوف، تحلیلگر موسسه خاورمیانه گفت اگر چه روسیه به سلاحهایی با دقت بالا نیاز دارد اما مسکو نمیخواهد در این موارد کاملا به تهران وابسته شود.
به گفته مارداسوف، مسکو همچنین میداند افزایش همکاریهای نظامی با تهران منجر به سردی روابط روسیه با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و اسرائیل میشود و به همین دلیل از این تنش احتمالی اجتناب خواهد کرد.
او تاکید کرد هر تصمیمی ممکن است از سوی مقامهای تهران و مسکو اتخاذ شود اما در شرایط کنونی بعید است جمهوری اسلامی موشک ذوالفقار و سایر موشکهای خود را در اختیار روسیه قرار دهد.
بیزنس اینسایدر در گزارش خود نوشت روسیه از زمستان سال گذشته از پهپادهای جمهوری اسلامی در عملیات نظامی خود علیه اوکراین بهره میبرد.
بنا بر این گزارش، تنها شش ماه پس از آغاز حمایت پهپادی تهران از مسکو، روسیه در جنگ اوکراین از هزار پهپاد ایرانی استفاده کرد.
در ماه سپتامبر سال جاری میلادی، روسیه از ۵۰۰ پهپاد برای هدف قرار دادن مواضعی در خاک اوکراین استفاده کرد.
این آمار بیسابقه گزارش شده است.
آمریکا، بریتانیا، اتحادیه اروپا، استرالیا و نیوزیلند تاکنون جمهوریاسلامی را به دلیل ارائه پهپاد به روسیه در جنگ اوکراین، هدف چندیدن دور تحریم قرار دادهاند.
مقامهای جمهوری اسلامی کمک تسلیحاتی خود به روسیه را در جنگ اوکراین انکار میکنند.