آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیهای مشترک در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، با تاکید بر ضرورت پاسخگویی جمهوری اسلامی به پرسشهای آژانس که تاکنون به آنها پاسخ نداده، گفتند تهران در حال وقتکشی و مختل کردن عامدانه توان راستیآزمایی آژانس است.
این چهار کشور غربی در بیانیه خود گفتند یک سال پس از قطعنامه قبلی شورای حکام درباره همکاری پایین ایران با آژانس، جمهوری اسلامی همچنان به بیتوجهی به تعهدات خود ادامه میدهد و طبق گزارش مدیرکل آژانس، تهران نه تنها برای حل موضوعهای باقیمانده در حال وقتکشی است، بلکه عامدانه در حال مختل کردن توان راستیآزمایی آژانس است.
این بیانیه افزود: جمهوری اسلامی علاوه بر نقض تعهداتش، ساختار جهانی منع گسترش سلاحهای هستهای را تضعیف میکند.
چهار کشور غربی خاطرنشان کردند ایران هنوز در ارتباط با کشف ذرات اورانیوم با منشاء انسانی در ورامین و تورقوزآباد، توضیحات فنی معتبری به آژانس ارائه نکرده و درباره محل کنونی مواد اتمی مورد نظر و تجهیزات آلوده به این مواد، اطلاعاتی نداده است.
این بیانیه همچنین گفت که ابهامهای موجود درباره اختلاف در اطلاعات مربوط به مواد هستهای در تاسیسات تبدیل اورانیوم، به قوت خود باقی است و ایران در این مورد نیز پاسخ فنی معتبری به آژانس نداده است.
بریتانیا، فرانسه، آلمان و آمریکا با اشاره به اینکه ایران اجرای توافقهایش با آژانس در اسفند ماه گذشته را بلاتکلیف گذاشته، از جمهوری اسلامی خواستند در ارتباط با تقاضای آژانس برای نصب تجهیزات نظارتی و دسترسی فوری به اطلاعات دوربینها، به صورت فوری با این سازمان همکاری کند.
این کشورها همچنین اقدام ایران در اخراج تعدادی از بازرسان آژانس را نشانگر رویکرد خصمانه جمهوری اسلامی با آژانس خوانده و گفتند تهران با این اقدام نظام پادمانی را تهدید کرده است.
این بیانیه تاکید کرد در صورتی که ایران به عدم همکاری خود با آژانس ادامه دهد، شورای حکام باید آماده انجام اقدامهای بیشتر، از جمله صدور قطعنامههای بیشتر علیه جمهوری اسلامی باشد.
پیشتر یک دیپلمات اروپایی به ایراناینترنشنال گفت در نشست شورای حکام آژانس جو حاکم درباره ایران انتقادی بود.
روز چهارشنبه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در نشست خبری خود در حاشیه جلسه شورای حکام آژانس به ایراناینترنشنال گفت که تهران به بسیاری از جنبههای مربوط به تعهدات خود در برجام عمل نمیکند.
به گفته گروسی، اجرایی نشدن تعهدات ایران برای آژانس محدودیت ایجاد کرده است.
بر پایه گزارش گروسی، نماینده آمریکا در نشست شورای حکام آژانس بار دیگر از ایران خواست تمام تولید اورانیوم غنیشده تا ۶۰ درصد را متوقف کند.
بر اساس تاکید آمریکا، جمهوری اسلامی از اوایل سال ۲۰۲۱، قطعات پیشرفته سانتریفیوژ را تولید کرده و غنیسازی اورانیوم و تولید آب سنگین را بدون ارائه دادههای نظارتی یا سوابق مربوطه به آژانس ادامه داده است.
نماینده اتحادیه اروپا میز در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در بیانیهای تصریح کرد: «اقدامات هستهای ایران هیچ توجیه غیرنظامیای ندارد و ادامه آن خطر اشاعه هستهای را به دنبال دارد.»
در این بیانیه از شتاب برنامه هستهای ایران به شدت ابراز نگرانی و صادر نشدن ویزا برای بازرسان آژانس به شدت محکوم شده است.
اتحادیه اروپا از ایران خواست به سوالات پادمانی آژانس درباره تاسیسات هستهای تورقوز آباد و ورامین پاسخ بدهد.
گروسی در گزارش تازه خود اخراج تعدادی از «بازرسان باتجربه» آژانس بینالمللی انرژی اتمی از ایران را به شدت محکوم کرد و گفت این اقدام جمهوری اسلامی «بیسابقه» و مخالف روح همکاریای است که برای اجرای موافقتنامه جامع پادمان به آن نیاز است.
جمهوری اسلامی روز ۲۶ شهریور ماه مجوز فعالیت هشت بازرس آژانس در ایران را با تابعیت فرانسوی و آلمانی لغو کرد.
محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی با دفاع از تصمیم تهران گفت دلیل این اقدام، سیاسیکاری این بازرسان بوده است.
پیش از این و در روز ۲۵ آبان، خبرگزاری رویترز نوشت گزارشهای محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان میدهند ایران به اندازه کافی اورانیوم غنیشده تا خلوص ۶۰ درصد برای سه بمب اتمی در اختیار دارد و هنوز هم در مورد مسایل کلیدی با آژانس همکاری نمیکند.
طبق یکی از دو گزارشی که رویترز مشاهده کرده، ذخایر اورانیوم تا ۶۰ درصد غنیشده ایران از آخرین گزارش در ۱۳ شهریور به ۱۲۸/۳ کیلوگرم افزایش یافته است. این میزان بیش از سه برابر ۴۲ کیلوگرمی است که طبق تعریف آژانس در صورت غنیسازی بیشتر، از نظر تئوریک برای تولید یک بمب هستهای کافی است.