رویترز روز جمعه ۱۵ دی در گزارشی خبر داد ایران ارسال محمولههای نفتی خود به چین را متوقف کرده است. این تصمیم با هدف چانهزنی برای افزایش قیمت نفت خام صادراتی گرفته شده است. شرکت ملی نفت ایران تا کنون به این خبر واکنش نشان نداده است.
مجیدرضا حریری، رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین بعد از ظهر شنبه ۱۶ دی به خبرگزاری ایرنا گفت تخفیفات فروش نفت ایران به چین «جزو اسرار» است.
او در ادامه افزود که «خبرسازیها» تاثیری در فروش نفت ایران ندارد و با توجه به تحریمها، اکنون صادرات نفت ایران «در شرایط حداکثری» است.
روز جمعه رویترز به نقل از منابع پالایشگاهی و تجاری خبر داد تجارت نفت چین با ایران متوقف شده است زیرا تهران خواهان پرداخت رقمهای بالاتری از سوی مشتری اصلی خود شده است.
کاهش صادرات نفت ایران که حدود ۱۰ درصد واردات نفت خام چین را تشکیل میدهد و در ماه اکتبر به بالاترین حد خود رسیده بود، میتواند سود پالایشگاههای چینی را کاهش دهد.
یک مدیر صنعت نفت به رویترز گفت که این «اقدام ناگهانی» در توقف ارسال محمولههای نفتی میتواند «کوتاهی و نکول» طرف ایرانی باشد.
اصطلاح نُکول به معنای خودداری کردن از پرداخت وجه حواله، برات و مانند آن در معاملات و قراردادهای مالی است.
رویترز به نقل از پنج تاجر نفتی نوشت که در اوایل ماه گذشته میلادی، فروشندگان ایرانی به خریداران چینی گفتهاند از تخفیفهای محمولههای ماههای دسامبر و ژانویه خود میکاهند و نفت خام سبک را تنها پنج تا شش دلار در هر بشکه زیر قیمت نفت برند میفروشند.
به گفته آنان، این معاملات در ماه نوامبر با تخفیفهای حدود ۱۰ دلار در هر بشکه منعقد شده بود.
دلیل افزایش قیمت از سوی طرف ایرانی چیست؟
یک مدیر بازرگانی مستقر در چین گفت ظاهرا دستور افزایش قیمتها از سوی دفتر مرکزی تهران صادر شده است چرا که آنان از عرضه نفت به واسطهها جلوگیری میکنند.
مدیر یکی از شرکتهای واسط چینی که مستقیم از ایران خرید میکند از بنبست به وجود آمده میان خریداران چینی و تامینکنندگان ایرانی خبر داد و گفت معلوم نیست اوضاع چگونه پایان مییابد.
به گفته او باید منتظر ماند و دید آیا پالایشگاههای چین حاضر به پذیرش قیمتهای جدید از سوی ایران هستند یا نه.
بنا بر گزارش رویترز، این تصمیم میتواند نشاندهنده نتیجه معکوس تصمیم آمریکا در ماه اکتبر مبنی بر معافیت ونزوئلا از تحریمهای نفتی باشد.
این معافیت باعث شده است محمولههای این تولیدکننده آمریکای جنوبی بهجای چین، راهی آمریکا و هند شوند.
در نتیجه با کاهش حجم محولههای دریافتی چین، قیمتها برای این کشور افزایش مییابد.
دست خریداران چینی در مذاکره بسته است
دو واسطه فروش نفت به رویترز گفتند که تاکنون دستکم یک مشتری چینی در منطقه شاندونگ، نرخ جدید ایرانیها را پذیرفته است.
به گفته آنان، ممکن است تخفیف ایران حتی به کمتر از رقم اعلام شده و تا چهار و نیم دلار زیر قیمت برنت هم برسد. این در حالی است که میانگین تخفیف ایران طی سال گذشته، ۱۳ دلار روی هر بشکه نفت خام سبک بود.
یک خریدار چینی در شاندونگ به رویترز گفت که مشتریها همچنان در پی یافتن راهحلی برای قیمتهای بسیار بالای جدید هستند.
به گفته او، از آنجا که آنان انتخابهای محدودی در خرید نفت دارند و طرف ایرانی هم بسیار سرسخت است، فضا برای مذاکرات و چانهزنی در زمینه تعیین قیمت دشوار و به ضرر خریداران چینی است.
«قوری»های چینی، اصلیترین مشتریان نفت تحریمی ایران
پالایشگاههای کوچک و مستقل چین که از آنها با عنوان «قوری» یاد میشود، از اواخر سال ۲۰۱۹ به مشتریان اصلی نفت ایران تبدیل شدهاند.
آنها جایگزین پالایشگاههای بزرگ دولتی شدند که به دلیل نگرانی در مورد نقض تحریمهای آمریکا، معامله با ایران را متوقف کردند.
منابع تجاری میگویند این قوریها حدود ۹۰ درصد از کل صادرات نفت ایران را جذب میکنند که عمدتا به نام محمولههای ارسالی از سوی مالزی یا امارات متحده عربی خریداری میشوند.
برخی شرکتهای ردیاب نفتکش تخمین میزنند چین در ماه گذشته میلادی در روز حدود ۱/۱۸ میلیون بشکه نفت از ایران وارد کرده است.
این رقم نسبت به عدد ۱/۲۲ میلیون بشکهای واردات نفت روزانه در نوامبر سیری کاهشی داشته و از رکورد واردات روزانه ۱/۵۳ میلیون بشکه در اکتبر ۲۳ درصد کمتر است.
کپلر، شرکت رصد اطلاعات اقتصادی نیز اعلام کرد حجم نفتی که ایران روی نفتکشها نگهداری میکند از حدود دو میلیون بشکه به بیش از ۱۵ونیم میلیون بشکه در هفته اخیر افزایش یافته است.
یک مدیر تجاری در پالایشگاهی مستقل به رویترز گفت ایرانیها میخواهند به قیمتِ نفت روسیه برسند اما آنها نمیدانند که ابعاد و میزان تحریمشان بهطور کلی با روسیه متفاوت است.
آمریکا از سال ۲۰۲۱ بیش از ۱۸۰ فرد و نهاد مرتبط با بخشهای نفت و پتروشیمی ایران را تحریم و ۴۰ کشتی را بهعنوان اموال مسدود شده شرکتهایشان شناسایی کرده است.