وزارت کشور روسیه اعلام کرد که کایا کالاس، نخستوزیر استونی را همراه برخی دیگر از مقامهای این کشور در فهرست افراد تحت تعقیب خود قرار داده است. دلیل این اقدام، تخریب بناهای جنگ جهانی دوم و یادبود سربازان شوروی عنوان شده است.
علاوه بر کالاس، تایمار پترکوپ، وزیر امور خارجه استونی، سیموناس کایریس، وزیر فرهنگ لیتوانی، تعدادی از اعضای پارلمان این دو کشور همراه با مقامهای لتونی و لهستان در فهرست افراد تحت تعقیب مسکو قرار گرفتهاند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین آنها را افرادی خواند که اقدامهای خصمانه علیه حافظه تاریخی و کشور روسیه انجام میدهند.
این اولین بار است که رهبر یک کشور خارجی در فدراسیون روسیه تحت تعقیب و پیگرد کیفری قرار میگیرد.
وزارت کشور روسیه در اطلاعیه خود به ماده جنایی که بر اساس آن نخستوزیر استونی تحت تعقیب قرار میگیرد، اشاره نکرد.
اگرچه روز سهشنبه ۲۴ بهمن برای اولین بار این خبر منتشر شد اما رسانه مستقل روسی مدیازونا در گزارشی نوشت که نام کالاس همراه با مقامهای و قانونگذاران سایر کشورهای بالتیک در این فهرست قرار دارند.
استونی، لیتوانی و لتونی سه کشور حوزه دریای بالتیک و بخشی از اتحاد جماهیر شوروی سابقاند که از مدتها پیش دست به تخریب بناهای یادبود مرتبط با ارتش سرخ زدهاند.
این سه کشور پس از حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ شروع به حذف و تخریب بناهایی کردند که آنها را میراث ناخواسته اشغال کشورهایشان از سوی شوروی میخواندند.
لهستان و جمهوری چک نیز در یک پاکسازی دیرهنگام دست به تخریب بناهای یادبودی از سربازان ارتش سرخ زدند که بسیاری، آنها را نماد ظلم و ستم گذشته میدانند.
مسکو این اقدامات را هتک حرمت سربازان شوروی میخواند که هنگام جنگ با آلمان نازی کشته شدند.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه درباره انتشار این فهرست، گفت: «جنایتکارانی که علیه یاد و خاطره نجاتدهندگان جهان از نازیسم و فاشیسم اقدام کردهاند باید مجازات شوند و این تازه آغاز راه است.»
آسوشیتدپرس در گزارشی نوشت کالاس شدیدا از افزایش کمک نظامی به اوکراین و تحریمهای شدیدتر علیه روسیه حمایت میکند و به نظر میرسد گنجاندن نام او در فهرست افراد تحت تعقیب، حاکی از تلاش کرملین در مواجهه با فشار ناتو بر سر جنگ اوکراین است.
این اقدام همچنین حاکی از بدتر شدن روابط پرتنش بین روسیه و کشورهای حوزه بالتیک است که همگی عضو اتحادیه اروپا و ائتلاف نظامی ناتو به شمار میروند.
روسیه در ژانویه ۲۰۲۳ روابط دیپلماتیک خود را با استونی کاهش داد و به سفیر این کشور دستور داد تا مسکو را ترک کند.
پیش از آن، استونی، لتونی و لیتوانی در بحبوحه جنگ اوکراین، دیپلماتهای روس را از کشورهای خود اخراج کرده بودند.