طبق اطلاعات رسیده از منابع دیپلماتیک به ایران اینترنشنال از نشست سازمان ملل درباره افغانستان در دوحه، جمهوری اسلامی کوشید با سنگاندازی طرح سازمان ملل برای آشتی ملی افغانها را مختل کند. بنا به اطلاع این منابع، تهران مخالف تعیین نماینده ویژه سازمان ملل برای افغانستان است.
به گفته این منابع دیپلماتیک، جمهوری اسلامی تصور میکند این اقدام نفوذ ایران را در افغانستان کاهش و نفوذ آمریکا را افزایش خواهد داد.
نشست دو روزه سازمان ملل درباره افغانستان، که روز یکشنبه ۲۹ بهمن با حضور نمایندگان ۲۰ کشور در دوحه پایتخت قطر آغاز شده بود، شامگاه دوشنبه به پایان رسید.
عارف یعقوبی، یکی از خبرنگار اعزامی افغانستان اینترنشنال به این نشست، از حسن کاظمی قمی، فرستاده جمهوری اسلامی برای افغانستان پرسید که شما متهم به بر هم زدن نشست دوحه هستید.
کاظمی قمی در پاسخ به خبرنگار افغانستان اینترنشنال گفت جمهوری اسلامی کاری میکند که به نفع مردم افغانستان باشد.
این نشست به میزبانی آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل برگزار شد.
نمایندگان طالبان که در بیش از دو سال گذشته دهها خبرنگار را بازداشت و در مواردی آنها را شکنجه کردهاند، در این نشست حضور نداشتند.
پیش از این در شهریورماه، امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، بدون اینکه نامی از ایران ببرد، به انتقاد از کشورهایی پرداخت که خواهان برقراری حکومت فراگیر در افغانستان هستند و با کنایه به جمهوری اسلامی گفت: «آنقدر که شما اعدامی دارید، ما در زندانهایمان زندانی نداریم.»
پس از آن، رسول موسوی، دستیار وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی به انتقاد تلویحی وزیر خارجه گروه طالبان درباره تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان واکنش نشان داد و گفت با «شخصیسازی» نمیتوان از مسوولیتهای بینالمللی گریخت.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، خرداد ۱۴۰۲ گفته بود طالبان «بخشی از واقعیت افغانستان است، نه همه آن». او افزود ایران تا زمان تشکیل دولت فراگیر، حکومت طالبان را به رسمیت نمیشناسد.
به گفته امیرعبداللهیان، تهران از تشکیل نشدن حکومت فراگیر و منع آموزش زنان از سوی طالبان «ناخرسند» است.
در اردیبهشت، دبیرکل سازمان ملل در یک نشست خبری در دوحه گفت که این سازمان به زودی نشست دیگری درباره افغانستان برگزار خواهد کرد.
آنتونیو گوترش در پاسخ به این سوال که آیا با طالبان گفتوگو خواهد کرد گفت در لحظه مناسب این امکان را رد نخواهد کرد، اما اکنون زمان مناسب برای گفتوگو با طالبان نیست.
پیش از آن و در فروردین هم ویدیوی کوتاهی از دیدار امیرعبداللهیان و متقی در نشست دو روزه سمرقند پخش شد که در آن امیرعبداللهیان هنگام استقبال از وزیر امور خارجه طالبان، خطاب به او گفت: «آقای ملا متقی! ما ۲۱ ماه است که منتظر دولت فراگیریم.»
آن زمان هم متقی با کنایه خطاب به وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گفت: «اگر شما یک نمونه حکومت به اصطلاح همهشمول در منطقه یا جهان به ما نشان دهید.»
تنشهای سیاسی میان تهران و کابل به ویژه بر سر حقابه ایران از رودخانه هیرمند در ماههای گذشته بالا گرفته است، اما علاوه بر جمهوری اسلامی، جامعه جهانی هم بارها از طالبان خواسته حکومتی فراگیر با مشارکت همه اقوام افغانستان در دولت تشکیل دهند.