رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، برجام را «پوستهای خالی» خواند و با اشاره به افزایش فعالیتهای هستهای ایران، از کاهش توانایی نظارت بازرسان آژانس بر اقدامهای اتمی تهران ابراز نگرانی کرد.
گروسی روز جمعه در مصاحبه با شبکه تلویزیونی پیبیاس گفت با وجود ضرورت دیپلماسی، در این مورد مذاکره انجام نمیشود.
او افزود که حدود یک دهه بعد از امضای برجام، ایران به سانتریفیوژهای بسیار سریعتر و کارآمدتری دستیافته و سایتهای هستهای بیشتری ایجاد کرده است.
در اسفند ماه، آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشی محرمانه به اعضای خود اعلام کرد جمهوری اسلامی بخشی از اورانیوم با درصد خلوص بالای خود را رقیق کرده و در نتیجه میزان اورانیوم ۶۰ درصدی ایران در سه ماه گذشته اندکی کاهش یافته است.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگوی اخیر خود در پاسخ به این پرسش که «آیا این گزارش به این معنی است که ما در مقابل ایران در موقعیت بهتری قرار میگیریم»، گفت: «نه لزوما.»
او گفت آژانس صرفا اطلاعرسانی میکند و باید بدون گمانهزنی یا سیاسی کردن موضوع، موجودی اورانیوم غنیشده در ایران را اعلام کرد.
گروسی گفت: «ما مانند یک حسابرس بینالمللی هستیم اما روند کلی، روند افزایش مواد هستهای در ایران است که در سطح بسیار بسیار بالا غنی شده است. بنابراین مساله ایران یک مساله بسیار پیچیده است.»
آمریکا روز چهارشنبه ۱۶ اسفند در بیانیهای خطاب به اعضای شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی را «عمیقا نگرانکننده» خواند و از تهران خواست به غنیسازی اورانیوم با درصد خلوص بالا پایان دهد.
از سوی دیگر، اتحادیه اروپا اعلام کرد خطر بحران اشاعه هستهای در منطقه در نتیجه تشدید فعالیتهای هستهای ایران در حال افزایش است.
اتحادیه اروپا با اشاره به افزایش غنیسازی اورانیوم ایران تاکید کرد که این اقدامات هیچ توجیه غیرنظامی معتبری ندارند.
گروسی در مصاحبه اخیر خود تاکید کرد: «با توجه به محدود شدن توانایی نظارتی آژانس، اگر زمانی طرفهای برجام بخواهند به این توافق برگردند، آژانس از نظر فنی نمیتواند چیزی را تایید کند.»
او با تاکید بر اینکه تواناییهای اتمی ایران دیگر شبیه ۱۰ سال پیش نیست، تجربه عراق در دهه ۸۰ میلادی را یادآور شد.
گروسی گفت: «این اتفاق در عراق افتاد؛ جایی که آژانس معتقد بود و جهان معتقد بود که همه چیز درست است. اما بسیاری از چیزها بدون اینکه بازرسان و پیشینیان من آن را بدانند اتفاق افتاد.»
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی افزود: «ما از آن تجربه غمانگیز یاد گرفتیم که نمیخواهیم به آن برگردیم. فکر نمیکنم به نفع کسی باشد.»
او درباره پرونده فعالیتهای هستهای ایران تاکید کرد: «ما در مسیری هستیم که خوب نیست. باید ایران را متقاعد کنیم که به همکاری کامل با ما بازگردد.»
گروسی پیشتر در گفتوگو با شبکه تلویزیونی فرانس۲۴، با ابراز نگرانی مجدد از برنامه هستهای جمهوری اسلامی گفته بود تهران از مواد و ظرفیت لازم برای ساخت بمب اتمی برخوردار است.
او با بیان اینکه هنوز سوالات بیپاسخ بسیاری در رابطه با برنامه هستهای تهران وجود دارد، تاکید کرد بازرسان آژانس بینالمللی، آثار اورانیوم غنی شده با درصد بالا یا اورانیوم فرآوری شده را در مراکزی در ایران یافتهاند که نباید در آنها اورانیومی وجود داشته باشد.
خبرگزاری رویترز روز ۲۵ آبان نوشت گزارشهای محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان میدهند ایران به اندازه کافی اورانیوم غنی شده تا خلوص ۶۰ درصد برای سه بمب اتمی در اختیار دارد و هنوز هم در مورد مسایل کلیدی با آژانس همکاری نمیکند.