ایالات متحده و روسیه قرار است روز چهارشنبه در شورای امنیت سازمان ملل بر سر استقرار سلاحهای هستهای در فضا با یکدیگر رو در رو شوند. در این جلسه پیشنویس قطعنامهای به رای گذاشته میشود که در آن ایالات متحده از کشورها میخواهد از یک مسابقه تسلیحاتی هستهای در فضا جلوگیری کنند.
رویترز به نقل از برخی از دیپلماتها گزارش داد که انتظار میرود روسیه مانع تصویب پیشنویس قطعنامهای شود که آمریکا آن را پیشنهاد کرده است.
این اقدام ایالات متحده پس از آن صورت می گیرد که واشینگتن مسکو را به ساخت سلاح هستهای ضد ماهوارهای برای پرتاب و استقرار در فضا متهم کرد. وزیر دفاع روسیه این اتهام را به شدت تکذیب کرده است.
خبرگزاری رویترز در اسفند ماه به نقل از یک منبع آگاه گزارش داد که ایالات متحده معتقد است روسیه در حال توسعه یک سلاح هستهای ضد ماهواره در فضا است که پس از انفجار میتواند خدمات ماهوارهای را از ارتباطات نظامی گرفته تا خدمات مکانیابی جی پی اس، مختل کند.
لیندا توماس گرینفیلد، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد و یامازاکی کازویوکی، سفیر ژاپن در سازمان ملل متحد، روز جمعه در بیانیهای مشترک گفتند که به مدت شش هفته با اعضای شورای امنیت درباره متن پیشنویس مذاکره کردهاند.
این متن بر تعهد دولتها به تبعیت از معاهده فضای ماورای جو تأکید میکند و از کشورها میخواهد که «بهطور فعال در هدف استفاده صلحآمیز از فضا و جلوگیری از مسابقه تسلیحاتی در فضا مشارکت کنند.»
معاهده فضای ماورای جو در سال ۱۹۶۷، امضاکنندگان و از جمله روسیه و ایالات متحده را از قرار دادن «هر شیء حامل سلاح هستهای یا هر نوع سلاح کشتار جمعی در مدار زمین» منع میکند.
روسیه و چین قصد دارند ابتدا یک اصلاحیه را در شورای امنیت به رای بگذارند. این اصلاحیه منعکسکننده پیشنهاد سال ۲۰۰۸ این دو طرف برای معاهدهای است که استقرار «هرگونه سلاح در فضا» و تهدید «یا استفاده از زور علیه اجرام فضای بیرونی زمین» را ممنوع میکند.
نامتعادل و مضر
رویترز همچنین به نقل از دیپلماتها گزارش داد که انتظار نمی رود این اصلاحیه نیز به تصویب برسد. این اصلاحیه و پیشنویس قطعنامه هر کدام حداقل به ۹ رأی موافق و بدون وتو روسیه، چین، ایالات متحده، بریتانیا یا فرانسه نیاز دارند.
دیمیتری پولیانسکی، معاون سفیر روسیه در سازمان ملل، به رویترز گفت: «بدون اصلاحیه ما، بر اساس قطعنامه مجمع عمومی که در دسامبر ۲۰۲۳ تصویب شد، متن ارائه شده توسط ایالات متحده نامتعادل، مضر و سیاسی خواهد بود.»
پولیانسکی گفت: «تمام مسائل مربوط به این حوزه باید از سوی تمامی کشورهای عضو این معاهده و نه تنها توسط اعضای شورای امنیت سازمان ملل مورد بررسی قرار گیرد.»
مقامهای اطلاعاتی ایالات متحده، با استناد به اظهارات سه نفری که با یافتههای آنها آشنا هستند، معتقدند روسیه در حال ساخت یک بمب هستهای فضایی است که اگر منفجر شود پرتوهای الکترومغناطیسی آن منفجر شبکه گستردهای از ماهوارهها را از کار میاندازد.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید گفته است که روسیه هنوز چنین سلاحی را در فضا مستقر نکرده است.
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه در ماه فوریه گفت که روسیه مخالف استقرار سلاحهای هستهای در فضا است.