آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، با انتقاد از اقدام دونالد ترامپ برای خروج از برجام گفت که جمهوری اسلامی احتمالا «یک یا دو هفته» تا دستیابی به مواد شکافتپذیر که برای تولید سلاح هستهای لازم است، فاصله دارد.
بلنکین روز جمعه در نشست امنیتی اسپن در ایالت کلرادو در آمریکا با اشاره به خروج این کشور از توافق هستهای با تهران در دوران ریاستجمهوری ترامپ، گفت: «وضعیت خوب نیست. ایران به دلیل پایان توافق هستهای به جای اینکه حداقل یک سال با زمان توانایی تولید مواد شکافتپذیر برای ساخت سلاح هستهای فاصله داشته باشد، اکنون احتمالا یک یا دو هفته تا انجام این کار فاصله دارد.»
با این حال او گفت که جمهوری اسلامی هنوز خود سلاح اتمی را تولید نکرده است و آمریکا از نزدیک فعالیتهای تهران، در این زمینه را زیر نظر دارد.
ترامپ در زمان ریاستجمهوری خود از برجام خارج شد و تحریمهای گستردهای را علیه جمهوری اسلامی اعمال کرد. هدف از برجام کاستن از فعالیتهای هستهای ایران در ازای کاهش تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی بود اما رییسجمهوری پیشین آمریکا که این توافق را توافق خوبی نمیدانست، در سال ۲۰۱۸ از این توافق خارج شد.
جمهوری اسلامی از آن زمان تاکنون، از تعهدات خود در چارچوب برجام شدیدا کاسته و سرعت و میزان غنیسازی اورانیوم را افزایش داده است.
بر اساس یک گزارش آژانس انرژی اتمی که روز هشتم تیرماه منتشر شد، ایران نیمی از سانتریفیوژهای پیشرفته خود را در سایت فردو نصب کرده است.
آیآر-۶ نسل ششم سانتریفیوژهای تولید ایران است و یکی از پیشرفتهترین ماشینهای مورد استفاده در غنی سازی در زیرساخت اتمی ایران بهشمار میرود.
دیپلماتها بر این باورند که نصب سانتریفوژهای نسل ششم واکنشی است به قطعنامه پنجم ژوئن (۱۶خرداد) شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه جمهوری اسلامی. در این قطعنامه بر ضرورت افزایش همکاری تهران با آژانس و لغو محدودیتهای موجود برای بازرسان خبره دتاکید شده بود.
جمهوری اسلامی در شهریور سال گذشته دسترسی تعدادی از بازرسان مجرب آژانس را به تاسیسات اتمی خود را قطع کرد.
وزیر امور خارجه آمریکا درباره رویکرد دولت بایدن در قبال جمهوری اسلامی گفت: «وقتی این دولت روی کار آمد، ما سعی کردیم دوباره دیپلماسی هستهای را با ایران دنبال کنیم، زیرا اگر بتوانید حداقل یک مشکل را از روی میز بردارید، اینکه ایران بالقوه دارای سلاح هستهای باشد، ذاتا چیز خوبی است.»
این در حالی است که تلاشهای دولت بایدن برای احیای برجام تاکنون ثمری نداشته و مذاکرات غیرمستقیم بین تهران و واشینگتن به بن بست خورده است.
وزیر امور خارجه آمریکا با اشاره به انتخاب مسعود پزشکیان به عنوان رییس جدید دولت در جمهوری اسلامی، گفت که چندان به دولت او خوشبین نیست، زیرا هنوز علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی تصمیمگیرنده اصلی است.
بلینکن در پاسخ به سوالی درباره انتظارات آمریکا از دولت آینده پزشکیان افزود: «واقعیت این است که رهبر جمهوری اسلامی همچنان در مورد همه چیز تصمیم میگیرد و بنابراین ما توقع زیادی نداریم، اما خواهیم دید که او [پزشکیان] و تیمش پس از روی کار آمدن چه خواهند کرد.»
او گفت: «آنچه در هفتهها و ماههای اخیر دیدهایم این است که جمهوری اسلامی در راستای برنامه هستهای خود پیش میرود.»
او بار دیگر تاکید کرد که آمریکا به جمهوری اسلامی اجازه دستیابی به سلاح اتمی را نخواهد داد، اما همچنان راه دیپلماتیک در این زمینه را به دیگر راهها ترجیح میدهد.
پزشکیان در جریان کارزار انتخاباتی خود وعده داد که برای برداشته شدن تحریمها با آمریکا مذاکره کند.
وزیر امور خارجه آمریکا گفت: اگر ایران در مورد تعامل جدی است، این است که در واقع از کاری که در برنامه هستهای خود انجام داده، عقبنشینی کند.»
بلنیکن افزود: «ما در سراسر جهان در حال به حداکثر رساندن فشار بر جمهوری اسلامی بودهایم. ما بیش از ششصد تحریم علیه افراد و نهادهای ایرانی اعمال کردهایم. ما حتی یک تحریم را لغو نکردیم.»
این در حالی است که جمهوریخواهان بهشدت از سیاستهای دولت بایدن در قبال جمهوری اسلامی انتقاد میکنند و میگویند اهمال در اجرای تحریمهای نفتی علیه جمهوری اسلامی موجب افزایش درآمدهای نفتی تهران شده است.