علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی اعلام کرد که احداث کریدور زنگزور، مسیر حملونقل زمینی بین آسیا و اروپا، به ضرر ارمنستان است و جمهوری اسلامی همچنان بر موضع مخالفت خود با آن، ایستادگی میکند.
خامنهای روز سهشنبه نهم مرداد در دیدار با نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان که برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان به تهران سفر کرده بود، گفت: «جمهوری اسلامی ایران مسیر زنگزور را به ضرر ارمنستان میداند و همچنان بر این موضع خود ایستادگی دارد.»
او بدون نام بردن از کشور خاصی، افزود: «بیگانگان نباید برای روابط کشورها با همسایگان خود محدودیت ایجاد کنند و آن چیزی که امنیت و صلاح کشورها را تامین میکند، اتکاء به خود و نزدیکان خود است و اقدامات برخیها که از راه دور میآیند و در امور دیگر کشورها دخالت میکنند به ضرر آنها تمام میشود.»
جمهوری اسلامی بارها هشدار داده است هیچ گونه تغییری را در مرزهای بینالمللی منطقه تحمل نخواهد کرد.
حمایت تهران از ایروان در حالی است که از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در اوایل دهه ۱۹۹۰، آذربایجان و ارمنستان دو بار با یکدیگر بر سر منطقه قرهباغ کوهستانی وارد جنگ شدند. این منطقه نهایتا در سال ۲۰۲۰ به کنترل آذربایجان درآمد.
چندی پیش نشریه فوربس نوشت کریدور زنگزور آخرین گام از یک مسیر بسیار طولانیتر شمال به جنوب به نام کریدور میانی است که جمهوریهای تُرک آسیای مرکزی را از طریق آذربایجان به ترکیه متصل میکند.
بر اساس این گزارش، با اتصال کریدور میانی به کریدور زنگزور، «کشورهای تُرکتبار ترکمنستان، ازبکستان، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان با دور زدن ابرقدرتهای منطقه و دسترسی به جهان آزاد، امکان فروش مواد خام خود را به دست میآورند که شامل مقادیر زیادی طلا، گاز، نفت و ... است».
در خرداد ماه، رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه، گفت که در مورد گشایش کریدور زنگزور «مشکل از ارمنستان نیست بلکه مرتبط با ایران است».
او گفت اگر تهران رویکرد مثبتی داشت، ترکیه، جمهوری آذربایجان و ایران، از طریق جادهای و ریلی «با یکدیگر ادغام میشدند» و شاید «خط پکن-لندن» نیز باز میشد.
توافق تسلیحاتی تهران و ایروان
اوایل مرداد، یک منبع مطلع به ایراناینترنشنال خبر داد جمهوری اسلامی و ارمنستان یک توافقنامه تسلیحاتی بزرگ به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار به امضا رساندهاند که در چارچوب آن، تهران پهپادهای انتحاری را در اختیار ایروان قرار خواهد داد.
ایراناینترنشنال به فهرستی اختصاصی دست یافته که نشان میدهد کدام ادوات نظامی بر اساس قرارداد اخیر از ایران به ارمنستان صادر خواهند شد.
در این قرارداد عناوین پهپادهایی از جمله شاهد ۱۳۶، شاهد ۱۲۹، شاهد ۱۹۷ و مهاجر به چشم میخورد. همچنین بر اساس این توافقنامه، جمهوری اسلامی سامانههای دفاع موشکی سوم خرداد، مجید، ۱۵ خرداد و آرمان را در اختیار ارمنستان قرار خواهد داد.
وزارت امور خارجه ارمنستان در پاسخ رسمی به ایمیل ایراناینترنشنال، این توافق را رد نکرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری ارمنستان گفت: «ارمنستان در حال حاضر روابط امنیتی خود را در چارچوب قوانین بینالمللی متنوع میکند. ما در این مورد توضیح بیشتری نداریم.»
مهدی سبحانی، سفیر جمهوری اسلامی در ارمنستان بعد از انتشار گزارش ایراناینترنشنال، قرارداد ۵۰۰ میلیون دلاری تسلیحات را تکذیب کرد و گفت ایران از برقراری صلح در منطقه قفقاز حمایت میکند.
صادرات تسلیحات جمهوری اسلامی به ارمنستان میتواند خشم باکو و آنکارا را به دنبال داشته باشد.