زنان بازنشسته کارگر در ایران با وجود اینکه در ایام کار یکسوم حقوق ماهانه خود را به عنوان حق بیمه پرداخت میکنند، در زمان بازنشستگی از دریافت حق عائلهمندی و حق اولاد محروماند. این در حالی است که این حقوق شامل مردان کارگر بازنشسته میشود و نشانهای از وجود تبعیض علیه زنان است.
خبرگزاری ایلنا در گزارشی با اشاره به اینکه کارگران در ایران دستمزدی بسیار ناچیز میگیرند و مزایا و امکاناتشان بسیار پایین است، نوشت که در این میان، وضع زنان کارگر چه در زمان اشتغال و چه بعد از بازنشستگی، وخیمتر است.
این گزارش با بیان اینکه در بسیاری از کارگاههای کوچک و متوسط و به شیوهای حادتر در کارگاههای زیرپلهای و خانگی، دستمزد دریافتی زنان به نسبت مردان پایینتر است، تاکید کرد که زنان و مردان، در کار مشابه حقوق یکسان دریافت نمیکنند.
سیمین یعقوبیان، فعال صنفی زنان کارگر با بیان اینکه این بیعدالتی در زمان بازنشستگی نیز استمرار دارد، به ایلنا گفت سازمان تامین اجتماعی، حقوق قانونی و مزدی زنان مستمریبگیر را به رسمیت نمیشناسد.
او با بیان اینکه تبعیض و بیعدالتی، موجب بروز آسیبهای اجتماعی میشود و نرخ مشارکتهای اجتماعی را پایین میآورد، به نمونهای برجسته از بیعدالتیها در حق زنان کارگر اشاره کرد و گفت: «دستورالعملهای مختص زنان بازنشسته در سازمان تامین اجتماعی اجرا نمیشود. زنان کارگر در زمان بازنشستگی از حق عائلهمندی و حق اولاد محروماند و رایزنیهایی که تا امروز در این زمینه صورت گرفته، نتیجهای نداده است.»
زنان کارگر در ایران با مشکلات و نابرابریهای بسیاری از جمله محدودیت در انتخاب شغل، دستمزد پایین، تعدیل نیروی کار و محیط کار نامناسب مواجه هستند.
با گذشت ۴۲ سال از تصویب و اجرای «کنوانسیون رفع هر گونه تبعیض علیه زنان» و حدود ۱۰ سال پس از تصویب «دستور کار جهانی سند ۲۰۳۰ برای توسعه پایدار»، جمهوری اسلامی از پیوستن به این دو پیماننامه جهانی خودداری کرده است.
نصرالله پژمانفر، رییس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس یازدهم، ۱۲ تیر ماه امسال در نامهای به میرهاشم موسوی، مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی، خواستار پرداخت حق عائلهمندی به زنان مستمریبگیرِ این صندوق شد.
پژمانفر در این نامه با یادآوری اینکه طبق تبصره چهارم ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶، «زنان شاغل و بازنشسته و وظیفهبگیر که دارای همسر نبوده یا همسر آنان معلول یا از کار افتاده کلی است، مشمول دریافت حق عائلهمندی میشوند»، نوشت که این مزایا به زنان مشمول قانون کار تعلق نمیگیرد.
او در نامهاش از مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی خواست تا چگونگی اعطای حکم مشابه به زنان مشمول قانون کار را بررسی کرده و نتیجه آن را به کمیسیون اصل ۹۰ مجلس با پیشنهاد کاربردی یا تهیه لایحه اصلاحی، اعلام کند.
ایلنا با بیان اینکه موسوی در مقام مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی، تا به امروز به این نامه پاسخی نداده، پرسید که آیا صدای محرومیت زنان کارگر که حتی در زمان بازنشستگی ادامه دارد، شنیده نمیشود؟
بر اساس آمار اعلامی موسسههای مالی سازمان پژوهشی تامین اجتماعی، زنان ۸۰ درصد شاغلان بدون بیمه در سال ۱۳۹۶ را به خود اختصاص داده بودند.
مرکز آمار ایران، روز سوم خرداد امسال چکیده طرح آمارگیری نیروی کار در سال ۱۴۰۲ را منتشر کرد و نوشت که در این بازه زمانی تنها سه میلیون و ۹۰۷ هزار و ۳۶ زن شاغل بودند.
یعقوبیان در گفتوگوی خود با ایلنا رویکردهای تبعیضآمیز در قبال زنان را مغایر با قوانین حمایتی خانواده دانست و تاکید کرد که اگر مشکلات اقتصادی و معیشتی نبود، زنان به این سختی در کارگاههای سراسر کشور کار نمیکردند و تن به ناعدالتی نمیدانند.
این فعال صنفی زنان کارگر در پایان تاکید کرد توقع زنان کارگر این است که حقوقشان زیر پا گذاشته نشود و تامین اجتماعی حق عائلهمندی را برایشان برقرار کند.
بازنشستگان از سالهای گذشته تا امروز بارها در اعتراض به محقق نشدن مطالباتشان در شهرهای مختلف ایران تجمع و راهپیمایی کردهاند.
بیشتر بخوانید: بازنشستگی پیش از موعد کارگران در ایران ناممکن شد
بررسی اخبار اعتراضات بازنشستگان در سال ۱۴۰۲ نشان میدهد حدود ۵۶۰ تجمع اعتراضی از سوی بازنشستگان در ۸۱ روز از سال در سراسر کشور شکل گرفت.
۱۵۰ مورد از این تجمعها در آبان و آذر سال گذشته رخ داد و بیشترین اعتراضات از سوی بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی انجام شد.