معصومه ابتکار، معاون رییسجمهوری در دولتهای روحانی و خاتمی، از مسعود پزشکیان خواست اجرای «طرح نور» در خیابانها برای سرکوب زنان مخالف حجاب اجباری را فورا متوقف کند. پزشکیان پیش از این اسکندر مومنی، حامی سرکوب مخالفان حجاب اجباری را به عنوان وزیر پیشنهادی کشور به مجلس معرفی کرد.
ابتکار که در دولت دوازدهم، معاون امور زنان و خانواده رییسجمهوری و در دولتهای یازدهم، هشتم و هفتم معاون رییسجمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست بود، روز دوشنبه ۲۲ مرداد در گفتوگو با هممیهن گفت مطالعات اجتماعی زیادی درباره حجاب انجام شده و همه آنها نشان میدهند برخوردهای خشن مثل «گشت ارشاد» یا «طرح نور» نهتنها جواب نداده، بلکه «تاثیرات خیلی بدی بر روح و روان زنان و جوانان داشته» است.
این فعال سیاسی اصلاحطلب که پیش از این و در زمان حضورش در حلقه قدرت اقدام ویژهای در زمینه مقابله با اعمال فشار بر زنان برای رعایت حجاب اجباری انجام نداده است، با بیان اینکه این طرحها جز ایجاد نارضایتی و ناامنی اجتماعی اثری نداشته، گفت: «خیلی عجیب است که اصرار دارند هنوز این طرحها اجرا شوند.»
او در پاسخ به اینکه آیا پزشکیان که در ایام تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری گفت طرح نور را از خیابانها جمع میکند، میتواند برای توقف این طرح و خاتمه برخوردهای خشن با زنان بهدلیل پوشش آنان کاری کند، گفت که فکر میکند رییس دولت چهاردهم «باید بلافاصله این مساله را حلوفصل و مدیریت» کند.
جمهوری اسلامی از روز ۲۵ فروردین ۱۴۰۳ «طرح نور» را در کشور اجرا کرد. از زمان شروع این طرح، گزارشهای متعددی درباره برخورد خشونتآمیز ماموران با مخالفان حجاب اجباری منتشر شده است.
با اجرای این طرح که در واقع همان «گشت ارشاد» با نامی تازه است، بار دیگر حضور نیروهای انتظامی، بسیج و ماموران لباس شخصی در خیابانها برای مبارزه با زنانی که زیر بار حجاب اجباری نمیروند، افزایش پیدا کرد.
ابتکار در گفتوگوی خود با هممیهن در پاسخ به این سوال که آیا این برخوردها بیاعتمادی و ناامیدی زنان از سیستم را بیشتر کرده یا نه، گفت: «قطعا شکاف، بیاعتمادی و ناامنی را بیشتر کرده و از هر جنبهای که به این موضوع نگاه کنیم، خسارت است.»
قاسم رضایی، جانشین فرمانده کل انتظامی کشور، روز سوم مرداد امسال گفت که طرح نور با تغییر دولتها تعطیلبردار نیست.
بیشتر بخوانید: جانشین فراجا: تغییر دولت خللی در اجرای «طرح نور» ایجاد نخواهد کرد
هممیهن با اشاره به معرفی زهرا بهروزآذر به عنوان معاون امور زنان و خانواده رییسجمهوری از ابتکار پرسید: «بعد از جنبش "زن، زندگی و آزادی"، شرایط پیچیدهتر شده و بهنظر میآید مطالبات زنان عمیقتر و بیتعارفتر از قبل شده است. فکر میکنید خانم بهروزآذر الان با چه جامعه زنانی روبهروست؟»
ابتکار با تایید این موضوع، شرایط را «بسیار پیچیده» خواند و گفت شکاف در این سالها بهویژه شکاف بیننسلی و فاصله کلی که بین مردم و حاکمیت شکل گرفته، موید این موضوع است.
در روزهای اخیر، حدود ۷۵ هزار نفر یک کارزار توقف فعالیت گشت ارشاد را امضا کردهاند.
امضاکنندگان از پزشکیان به عنوان رییس دولت چهاردهم خواستهاند به فعالیت گشتهای ارشاد پایان دهد.
ابتکار گسست نسلی موجود در کشور را «بسیار جدی» دانست و تاکید کرد که بهروزآذر بهدلیل تعارض گفتمانیای که در این باره وجود دارد، کار بسیار دشواری در پیش دارد.
معاون رییسجمهوری در دولتهای خاتمی و روحانی از «لایحه عفاف و حجاب» به عنوان عاملی یاد کرد که میتواند مسائل و تنشهای زیادی در جامعه به وجود بیاورد.
او گفت: «شورای نگهبان نزدیک به ۳۱ عنوان مغایرت [با شرع یا قانون اساسی] را در آن تشخیص داده که بعضی از آنها برطرف شده و بعضی نشده. دولت جدید میتواند در این باره نظر دهد و موضع خودش را اعلام کند.»
پیش از این و در تیر ماه امسال، غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی به «رویداد۲۴» گفت: «قرار است پزشکیان لایحهای در خصوص حجاب به مجلس بفرستد که جلوی لایحه غیرمنطقی عفاف و حجاب را بگیرد.»
جمهوری اسلامی در چهار دهه اخیر در قالب طرحهای مختلف همچون «طرح نور»، «حجاببان»، «گشت ارشاد» و «طرح طوبی»، تلاش کرده تا حجاب و پوشش مورد نظر خود را بر مردم در ایران تحمیل کند.
بیشتر بخوانید: «طرح طوبی»، تلاش تازه جمهوری اسلامی برای تحمیل حجاب اجباری
از زمان خیزش «زن، زندگی، آزادی» نیز موضوع پوشش و حجاب اجباری به یکی از مهمترین چالشهای جمهوری اسلامی تبدیل شد.
با وجود تلاش حکومت برای اجبار حجاب، ایجاد سبک زندگی دلخواه جمهوری اسلامی، سرکوب نافرمانی مدنی زنان با وضع قوانین مختلف، جریمههای سنگین و برخوردهای خشن، زنان زیادی در نزدیک به دو سال گذشته، بدون حجاب اجباری در اماکن عمومی ظاهر شده و میشوند.